Delta21 – Een concept als voorbeel van integraal ontwerp en interdisciplinare samenwerking

Recente Delta21-afstudeerwerken uit het Delta Futures Lab gebundeld

Deltagebieden als typische getijdegebieden vertegenwoordigen doorgaans een grote natuurwaarde. De grond is er vruchtbaar en als internationaal kruispunt van trekroutes leeft er een grote verscheidenheid aan vissen en vogels. Delta’s zijn daarnaast door hun vruchtbare grond en de natuurlijke waterinfrastructuur aantrekkelijk voor mensen.  De antropogene functies zullen een steeds grotere invloed krijgen op de inrichting van deltagebieden, gezien de groei van de bevolking en het toenemende ruimtebeslag. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) schat in dat er wereldwijd in 2070 alleen al in grote havensteden 140 miljoen mensen zullen leven en er 30 000 miljard euro aan economische bezittingen zullen zijn ondergebracht. De lage ligging van deltagebieden maakt ze echter kwetsbaar voor overstromingen.

De overstromingsrisico’s behoeven in toenemende mate de aandacht van landinrichters, bestuurders en ingenieurs. Niet alleen de toenemende waarden van de tegen overstromingen beschermde gebieden nopen hiertoe, ook de risicoacceptatie lijkt te dalen. Daarbij komt dat de effecten van klimaatverandering de risico’s zullen vergroten, indien niet wordt ingegrepen. De onzekerheden in de voorspellingen van deze effecten maken het echter niet eenvoudig om op een verantwoorde manier te anticiperen op de toenemende overstromingsrisico’s. Langs de Nederlandse Noordzeekust is de gemeten trend in zeespiegelstijging sinds ca. een eeuw tot op heden ca. 0,20 m/eeuw, maar computermodellen voorspellen tot meer dan anderhalve meter stijging tot aan het jaar 2100. Cees Oerlemans, afstudeerder aan de TU Delft, maakte een grafiek met voorspellingen van de gemiddelde mondiale zeespiegelstijging in 2100 sinds 1983 (afbeelding 1). Opvallend is dat enkele van de eerdere studies op veel hogere waarden uitkwamen dan meer recente studies.

Deltagebieden als typische getijdegebieden vertegenwoordigen doorgaans een grote natuurwaarde. De grond is er vruchtbaar en als internationaal kruispunt van trekroutes leeft er een grote verscheidenheid aan vissen en vogels. Delta’s zijn daarnaast door hun vruchtbare grond en de natuurlijke waterinfrastructuur aantrekkelijk voor mensen.  De antropogene functies zullen een steeds grotere invloed krijgen op de inrichting van deltagebieden, gezien de groei van de bevolking en het toenemende ruimtebeslag. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) schat in dat er wereldwijd in 2070 alleen al in grote havensteden 140 miljoen mensen zullen leven en er 30 000 miljard euro aan economische bezittingen zullen zijn ondergebracht. De lage ligging van deltagebieden maakt ze echter kwetsbaar voor overstromingen.

De overstromingsrisico’s behoeven in toenemende mate de aandacht van landinrichters, bestuurders en ingenieurs. Niet alleen de toenemende waarden van de tegen overstromingen beschermde gebieden nopen hiertoe, ook de risicoacceptatie lijkt te dalen. Daarbij komt dat de effecten van klimaatverandering de risico’s zullen vergroten, indien niet wordt ingegrepen. De onzekerheden in de voorspellingen van deze effecten maken het echter niet eenvoudig om op een verantwoorde manier te anticiperen op de toenemende overstromingsrisico’s. Langs de Nederlandse Noordzeekust is de gemeten trend in zeespiegelstijging sinds ca. een eeuw tot op heden ca. 0,20 m/eeuw, maar computermodellen voorspellen tot meer dan anderhalve meter stijging tot aan het jaar 2100. Cees Oerlemans, afstudeerder aan de TU Delft, maakte een grafiek met voorspellingen van de gemiddelde mondiale zeespiegelstijging in 2100 sinds 1983. Opvallend is dat enkele van de eerdere studies op veel hogere waarden uitkwamen dan meer recente studies.

Het Delta21-concept is ontwikkeld door Huub Lavooij en Leen Berke als een integrale oplossing voor het waarborgen van de waterveiligheid, het faciliteren van de energietransitie en het herstel van natuurwaarde. Het concept bestaat uit de aanleg van een waterkering in de vorm van een duinenrij tussen de kust van de Tweede Maasvlakte en het eiland Goeree Overflakkee.

Interested to read more? Find the article on the Delta Links publication of October 2020

Met dank aan het Delft Deltas, Mobility and Infrastructures Initiative (DIMI), platform aan de TU Delft ter bevordering van onderzoek en onderwijs op het gebied van integraal ontwerpen. Vanuit dit samenwerkings­verband is enkele jaren geleden een minor ‘Integraal Ontwerp van Infrastructuren’ geïnitieerd, waar bachelor-studenten uit verschillende disciplines leren om tot integrale ontwerpoplossingen te komen voor bebouwde deltagebieden. Hierbij is intensief samengewerkt met gemeentes. Om ook op masterniveau een integraal ontwerpplatform te bieden aan studenten, is vorig jaar het Delta Futures lab opgericht, een multidisciplinair netwerk voor masterstudenten en medewerkers die vooraan willen staan als het gaat om het ruimtelijk en technisch ontwerp en bestuur en beheer van deltagebieden.